فیلم جوکر: جنون مشترک
فیلم جوکر: جنون مشترک از اون فیلمهاییـه که بعد از دیدنش تا مدتها تو ذهنت میمونه. داستانش درباره یه مرد به نام “آرتور فلک” (Arthur Fleck) هست که داره تلاش میکنه با زندگی سخت و طاقتفرساش کنار بیاد، ولی همه چیز وقتی پیچیده میشه که شخصیت جوکر تو وجودش کمکم بیدار میشه. این فیلم تو سال ۲۰۱۹ به کارگردانی “تاد فیلیپس” اکران شد و تونست سر و صدای زیادی تو دنیا به پا کنه. حتی بازی “واکین فینیکس” (Joaquin Phoenix) تو نقش آرتور فلک یکی از بهترین اجراهای سینما تو این دهه محسوب میشه. این بازیگر برای بازی در این نقش، جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد رو هم برد.
خلاصه داستان
فیلم جوکر بیشتر روی تحولات شخصیتی و روانی آرتور تمرکز داره. آرتور که تو شهر شلوغ و پر از فساد گاتهام زندگی میکنه، به عنوان یک دلقک خیابانی کار میکنه ولی همیشه آرزو داشته یه استندآپ کمدین معروف بشه. مشکل اینجاست که اون یه اختلال عصبی داره که باعث میشه بدون اراده بخنده، مخصوصاً تو موقعیتهای نامناسب. این مسئله باعث میشه مردم و حتی خودش با مشکلهای زیادی مواجه بشن. از طرف دیگه، آرتور درگیر فقر، تنهایی و مشکلات روانی خودش هم هست.
یه روز، بعد از این که از کارش اخراج میشه و کلی اتفاق بد دیگه براش میافته، آرتور وارد مسیری میشه که نهایتاً اونو به جنون و خشم میکشونه. اون تو بیمارستان “آرکهام” با عشق زندگیش “هارلی کوئین” (Harley Quinn) آشنا میشه. همین آشنایی، خط داستانی متفاوتی رو تو زندگی آرتور رقم میزنه. همزمان، اونا با هم تلاش میکنن تا از شرایط سخت خودشون فرار کنن و به دنبال انتقام از کسانی باشن که بهشون ظلم کردن.
شخصیت آرتور فلک یا همان جوکر
آرتور فلک، یه مرد تنها و رنجکشیدهست که از جامعه طرد شده. هر چی بیشتر توی مشکلات و ناامیدی فرو میره، هویتش به عنوان جوکر بیشتر شکل میگیره. فیلم نشون میده که چطور یه آدم معمولی تحت فشارهای روانی و اجتماعی به سمت جنون کشیده میشه. این جنون وقتی به اوج خودش میرسه که آرتور متوجه میشه چقدر از بقیه فاصله داره و چقدر جامعه براش اهمیتی قائل نیست.
تغییرات روانی آرتور: آرتور فلک از یه آدم آروم و بیآزار به یه شخصیت بیرحم و خشمگین تبدیل میشه. خیلیها معتقدن که این تغییر، یه جور انتقاد به جامعه و سیستم ناعادلانهست که به آدمهای ضعیفتر و بیپناه کمتر توجه میکنه. برای همین، جوکر تو این فیلم به نوعی نماد افرادییـه که از جامعه بیمهری دیدن و حالا میخوان اعتراض خودشون رو نشون بدن، حتی اگه این اعتراض به روشهای خشونتآمیز باشه.
تحلیل فیلم
فیلم جوکر یه ترکیب جالب از ژانر درام، جنایی و روانشناختیه. این فیلم بیشتر از هر چیزی به ما یادآوری میکنه که چطور رفتارهای جامعه میتونه تاثیر زیادی روی زندگی افراد بذاره. فضای فیلم تاریکه و دائم باهاش احساس خفگی میکنی. گاتهام بهعنوان شهری که درگیر جرم و فقره، نمادی از جامعهایه که در حال فروپاشیه و آرتور فلک هم یکی از قربانیهای این سیستم فاسده.
بازی واکین فینیکس: بازی واکین فینیکس تو این فیلم واقعاً بینظیره. اون تونسته با حرکات بدن، خندههای عصبی و حالتهای چهرهاش، حس و حال آرتور رو به خوبی منتقل کنه. مخصوصاً اون صحنههایی که آرتور میخنده و بعد یکدفعه به یه حالت غمگین و افسرده تغییر میکنه، خیلی تاثیرگذاره. واکین برای این نقش وزنش رو هم خیلی کم کرد تا بهتر بتونه اون حالتهای شکننده و بیمارگونه آرتور رو نشون بده.
تأثیر فرهنگی و اجتماعی فیلم
جوکر بعد از اکرانش تونست تاثیر زیادی تو فرهنگ عمومی بذاره. بعضیها اونو به عنوان یه فیلم انتقادی به وضعیت اجتماعی و اقتصادی جهان امروزی دیدن. توی شهرهای مختلف جهان، تظاهراتی الهام گرفته از این فیلم شکل گرفت و حتی بعضی از طرفداران فیلم با ماسک جوکر تو این اعتراضها شرکت کردن.
اما از طرف دیگه، بعضیها هم به شدت از این فیلم انتقاد کردن و گفتن که فیلم داره خشونت و جنون رو توجیه میکنه. این افراد معتقد بودن که فیلم ممکنه آدمهای آسیبپذیر رو تشویق به انجام کارهای خشن کنه. با این حال، جوکر تونست به یکی از پرفروشترین فیلمهای تاریخ تبدیل بشه و جایگاه ویژهای توی سینما پیدا کنه.
داستان عاشقانه و رابطه با هارلی کوئین
رابطه آرتور فلک با هارلی کوئین یکی از اون بخشهای مهم و جالب فیلمه که به خوبی نشون میده چطور عشق میتونه جنبههای تاریک شخصیتها رو بروز بده. هارلی کوئین، همون دکتر روانشناسی بود که تو آرکهام به آرتور نزدیک شد، اما کمکم خودش هم درگیر جنون و خشونت شد و به همراه آرتور به دنیای خلاف و انتقامگیری کشیده شد. این رابطه بین این دو نفر، یکی از پیچیدهترین و در عین حال جذابترین بخشهای داستانه.